Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ Α’ 186/30.10.2018) ο ν. 4571/2018, ο οποίος τροποποιεί το ν. 3213/2003 σχετικά με την υποβολή δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης και οικονομικών συμφερόντων ( δηλώσεων «πόθεν έσχες») από τα υπόχρεα φυσικά πρόσωπα.
Οι βασικότερες ρυθμίσεις που εισάγονται με το ν. 4571/2018 είναι οι εξής:
1. Υποβολή καταστάσεων (λίστας) των υπόχρεων προσώπων από τον αρμόδιο φορέα
• Επαναλαμβάνεται η πρόβλεψη ότι μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου κάθε έτους υποβάλλεται ηλεκτρονικά από τον αρμόδιο φορέα η λίστα των υπόχρεων προσώπων που απέκτησαν, διατηρούσαν ή απώλεσαν την ιδιότητα του υπόχρεου στo προηγούμενo ημερολογιακό έτος.
• Προβλέπεται ότι ακόμα και η μη ύπαρξη υπόχρεων πρέπει να δηλώνεται ηλεκτρονικά με την υποβολή μηδενικής λίστας υπόχρεων.
• Ειδικά για το έτος 2018 (ημερολογιακό έτος 2017) προβλέπεται ότι οι λίστες των υπόχρεων προσώπων υποβάλλονται μέχρι 17 Δεκεμβρίου 2018. Πόθεν έσχες ν. 4571/2018
2. Υπόχρεοι σε υποβολή δήλωσης «πόθεν έσχες»
• Διευκρινίζεται ότι ο υπόχρεος υποβολής δήλωσης «πόθεν έσχες» πρέπει να είναι ενεργός χρήστης των υπηρεσιών του Taxisnet (δηλαδή να έχει ΑΦΜ και ηλεκτρονικούς κωδικούς στο Taxisnet).
• Προβλέπεται ότι υποχρέωση για δήλωση των περιουσιακών τους στοιχείων έχουν και α) οι σύζυγοι των υπόχρεων, ακόμα και αν βρίσκονται σε διάσταση ή και β) τα πρόσωπα που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης με υπόχρεους.
• Διευκρινίζεται ότι μετά την ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης από τον υπόχρεο, προβλέπεται υποχρέωση ηλεκτρονικής έγκρισης του περιεχομένου της είτε από τον/την σύζυγο (ακόμα και αν βρίσκονται σε διάσταση), είτε από το πρόσωπο που έχει υπογράψει μαζί του/της σύμφωνο συμβίωσης.
• Σε περίπτωση άρνησης ή αδυναμίας του/της συζύγου ή του προσώπου που έχει υπογράψει σύμφωνο συμβίωσης με τον/την υπόχρεο, να συμπράξει παρέχοντας τις απαραίτητες πληροφορίες ή επιβεβαιώνοντας το περιεχόμενο της δήλωσης που αφορά τους ίδιους ή τα ανήλικα τέκνα τους, η δήλωση υποβάλλεται μόνον από τον/την υπόχρεο, που δηλώνει ως παρατήρηση το γεγονός της αδυναμίας ή άρνησης σύμπραξης και το ΑΦΜ του άλλου.
• Για πρώτη φορά εισάγεται ειδική διοικητική διαδικασία κατά την οποία το όργανο ελέγχου θα καλεί τα πρόσωπα που δεν συνεργάζονται με τον/την υπόχρεο κατά τα παραπάνω (π.χ. τον/την σύζυγο ή το πρόσωπο που έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης με τον/την υπόχρεο), τάσσοντας αποκλειστική προθεσμία 90 ημερών για να δηλώσουν τα δικά τους περιουσιακά στοιχεία και εκείνα των ανήλικων τέκνων τους.
3. Προθεσμίες υποβολής
• Διευκρινίζεται ότι το διάστημα από 30.10.2018 και για δύο μήνες θα βρίσκεται εκτός λειτουργίας η ενιαία διαδικτυακή εφαρμογή «www.pothen.gr».
• Επαναλαμβάνονται οι γενικοί κανόνες ότι καταρχήν οι υπόχρεοι σε αρχική δήλωση «πόθεν έσχες» (λόγω απόκτησης ιδιότητας) οφείλουν να την υποβάλουν ηλεκτρονικά μέσα σε 90 ημέρες από την απόκτηση της ιδιότητάς τους και ότι οι ετήσιες δηλώσεις «πόθεν έσχες» υποβάλλονται εντός αποκλειστικής προθεσμίας τριών (3) μηνών από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων.
• Κατ’ εξαίρεση ορίζεται ότι α) ετήσιες δηλώσεις «πόθεν έσχες» του έτους 2018 (ημερολογιακό έτος 2017) και β) αρχικές δηλώσεις «πόθεν έσχες», για τις οποίες η ιδιότητα του υπόχρεου αποκτήθηκε μέσα στο έτος 2018 και εφόσον δεν έχουν υποβληθεί μέχρι τη δημοσίευση του Νόμου (30.10.2018), υποβάλλονται από 4.1.2019 έως 4.3.2019.
• Δίνεται η δυνατότητα στους υπόχρεους που δεν είχαν υποβάλει ετήσιες δηλώσεις «πόθεν έσχες» των ετών 2016 (ημερολογιακό έτος 2015) και 2017 (ημερολογιακό έτος 2016) μέσα στις τότε προβλεπόμενες προθεσμίες να τις υποβάλουν από 4.1.2019 έως 4.3.2019.
• Υπόχρεοι που έχουν υποβάλει ηλεκτρονικά δηλώσεις «πόθεν έσχες» για τα έτη 2016 και 2017 θα έχουν τη δυνατότητα να τις επιβεβαιώσουν στην ίδια προθεσμία, εφόσον δεν απαιτείται μεταβολή του περιεχομένου τους.
• Επίσης, διατηρείται σε ισχύ η πρόβλεψη ότι ο υπόχρεος που υπέβαλε εμπρόθεσμα δήλωση «πόθεν έσχες» έχει δυνατότητα να προβεί χωρίς κυρώσεις σε τροποποιητική δήλωση εντός αποκλειστικής προθεσμίας 30 (τριάντα) ημέρων από την υποβολή.
4. Αλλαγές στο περιεχόμενο της δήλωσης «πόθεν έσχες»
• Το περιεχόμενο της δήλωσης «πόθεν έσχες», οι οδηγίες συμπλήρωσης των πεδίων της και οι πίνακες παραμετρικών τιμών περιλαμβάνονται στο ν. 4571/2018 και αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του.
• Διευκρινίζεται ότι για αρχικές δηλώσεις που θα υποβάλλονται εφεξής η αρχική δήλωση περιλαμβάνει τα περιουσιακά στοιχεία που υπάρχουν κατά το χρόνο κτήσης της ιδιότητας του υπόχρεου (όχι κατά το χρόνο υποβολής, όπως ίσχυε ως τώρα). Αντίθετα, αρχικές δηλώσεις με έτη απόκτησης της ιδιότητας του υπόχρεου 2016 και 2017 που έχουν υποβληθεί μέχρι τη δημοσίευση του Νόμου (30.10.2018) αρκεί να απεικονίζουν την περιουσιακή κατάσταση των υπόχρεων κατά το χρόνο της υποβολής τους και δεν απαιτείται τροποποίησή τους μόνο για το λόγο αυτό.
• Αυξάνεται το κατώτατο όριο μετρητών εκτός τραπεζικών λογαριασμών και η ελάχιστη αξία των κινητών σημαντικής αξίας που πρέπει να περιλαμβάνονται στις δηλώσεις «πόθεν έσχες». Ειδικότερα, δηλώνεται το σύνολο των μετρητών που τηρούνται εκτός Τραπεζών και θυρίδων εφόσον το συνολικό ποσό υπερβαίνει τις €30.000 ευρώ αθροιστικά για τον υπόχρεο, το/την σύζυγο (έστω και αν είναι σε διάσταση) ή το πρόσωπο με το οποίο ο υπόχρεος έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης και τα ανήλικα τέκνα (αντί του κατώτατου ορίου €15.000 που ίσχυε). Επίσης, δηλώνεται κάθε κινητό που η αξία του υπερβαίνει το ποσό των €40.000 συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α (αντί του ορίου ελάχιστης αξίας €30.000 που ίσχυε).
Κυρώσεις μη συμμόρφωσης
• Σε περίπτωση εκπρόθεσμης υποβολής δηλώσεων «πόθεν έσχες» από τα υπόχρεα πρόσωπα, αντί για την επιβολή διοικητικού προστίμου κατά τον ΚΕΔΕ €150-€400 που προβλεπόταν ως τώρα, εισάγεται υποχρέωση πληρωμής ηλεκτρονικού παραβόλου από τον υπόχρεο για την α) €100-€300 κατά περίπτωση αν η υποβολή γίνει εντός 30 (τριάντα) ημερών από την πάροδο της προβλεπόμενης προθεσμίας ή β) €300-€800 κατά περίπτωση αν η υποβολή γίνει μετά την πάροδο των 30 (τριάντα) ημερών.
• Η παράλειψη υποβολής δήλωσης «πόθεν έσχες» μετά την πάροδο 60 ημερών από την παρέλευση της προβλεπόμενης προθεσμίας ή η υποβολή ανακριβούς ή ελλιπούς δήλωσης «πόθεν έσχες» τιμωρείται με ποινικές κυρώσεις. Διευκρινίζεται ότι ανακριβής είναι και η δήλωση, όταν τα δηλωθέντα περιουσιακά στοιχεία ή η επαύξηση αυτών δεν δικαιολογείται από τα κάθε φύσεως, νομίμως αποκτηθέντα εισοδήματα του υπόχρεου.
• Ποινικές κυρώσεις προβλέπονται και για την περίπτωση που ο σύζυγος (έστω εν διαστάσει) ή το μέρος του συμφώνου διαβίωσης του υπόχρεου, που κατά τα παραπάνω καταρχήν αρνήθηκε ή αδυνατούσε να συμπράξει (παρέχοντας τις απαραίτητες πληροφορίες ή επιβεβαιώνοντας το περιεχόμενο της δήλωσης που αφορά τους ίδιους ή τα ανήλικα τέκνα τους), παραλείπει να δηλώσει τα περιουσιακά του στοιχεία ή εκείνα των ανηλίκων τέκνων μετά την πάροδο της προθεσμίας των 90 (ενενήντα) ημερών από την κλήση του/της από το όργανο ελέγχου στα πλαίσια της εισαγόμενης ειδικής διαδικασίας ελέγχου.
• Διευκρινίζεται ότι ποινικές κυρώσεις προβλέπονται επίσης και σε περίπτωση παράλειψης εκ μέρους της ηλεκτρονικής υποβολής των καταστάσεων (λίστας) των υπόχρεων προσώπων από το πρόσωπο που έχει επιφορτισθεί με το έργο αυτό εκ μέρους του φορέα.